Verveling bij katten

Verveling bij katten komt heel veel voor, vooral bij katten die binnen worden gehouden. Maar het wordt niet altijd herkend. Als een kat de boel sloopt of voortdurend probeert te ontsnappen, dan is het vaak wel duidelijk. Maar een kat die continu miauwt of achter je aanloopt, kan ook verveeld zijn. Daarnaast is veel slapen niet normaal;  boerderijkatten slapen niet meer dan 12 uur.

Om verveling tegen te gaan, is het belangrijk dat een kat voldoende bezigheden heeft. Katten besteden van nature een groot deel van de dag aan jagen en het verkennen van nieuwe gebieden (exploreren). In een binnenomgeving kun je je kat laten jagen door met speelhengels te spelen, maar hoe voorzie je nou in de behoefte aan exploratie als je op een appartement of flat woont?

verveling bij kattenGeef je kat allereerst de mogelijkheid om dagelijks alle ruimtes in huis te verkennen. Heb je een balkon? Installeer dan een kattenluik in de balkondeur. Misschien kun je een kattentrappetje maken naar een (veilige) binnentuin? Dit kan zelfs vanaf 4 hoog, zie bijvoorbeeld mijn Pinterestpagina Kattenladders. Een andere optie is je kat ’s ochtends via het trappenhuis de binnentuin in laten en hem ’s avonds weer ophalen.

Kan dat allemaal niet, laat dan je kat dagelijks exploreren in het trappenhuis. Of leer de kat een tuigje aan en maak dagelijks een wandeling op een rustig moment. Als laatste nog een idee waarmee je ook andere mensen blij mee kan maken: Informeer bij je buren – onder het motto ‘wel de lusten, niet te lasten’ – of je kat iedere dag bij hun naar binnen mag.

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl.

Loading

Hoe denken katten?

hoe denken kattenHoe denken katten? Wat gaat er om in het hoofd van de kat? Onderzoek naar cognitieve functies zoals waarnemen, leren, onthouden, beslissen, redeneren, problemen oplossen en tellen is helemaal hot, en niet alleen bij mensen. Zo zijn er wereldwijd  verschillende onderzoeksgroepen die onderzoeken hoe dieren denken en zijn er in de afgelopen 10 jaar heel veel artikelen over cognitie bij honden gepubliceerd. Onderzoek naar de denkwereld van katten is helaas zeldzamer.

Katten blijken niet heel coöperatieve onderzoekssubjecten en dat zal mede de reden zijn waarom er nog zo weinig onderzoek naar cognitie bij katten gedaan is. In de woorden van Adám Miklósi, een van werelds voornaamste onderzoekers op het gebied van hondencognitie: “We hebben één studie met katten gedaan, en dat was genoeg”. Een van de redenen hiervoor is ongetwijfeld het feit dat katten moeilijker te trainen zijn dan honden. Honden zijn van oorsprong gefokt om samen te werken met mensen en dit vergemakkelijkt de training.

Maakt dit de hond intelligenter dan katten? Je kunt onmogelijk het ene dier intelligenter noemen dan de ander. Ieder dier is namelijk op unieke wijze aangepast aan zijn omgeving en op een unieke wijze toegerust om problemen in zijn omgeving op te lossen. Zoals de Engelse kattengedragsdeskundige John Bradshaw zegt: “Ik zou een vreselijke kat zijn!” Iedere soort heeft die vaardigheden ontwikkeld die het nodig heeft om te overleven. Als een dier niet blijkt te kunnen tellen, is het dan minder intelligent dan een dier dat wel kan tellen? Misschien is tellen wel helemaal niet relevant voor die betreffende soort. Of is het juiste experiment nog niet bedacht. Een experiment moet uiteraard wel passen bij het gedrag of de zintuiglijke vermogens van de betreffende soort.

Onderzoek tot op heden laat zien dat katten kunnen leren, dat doen ze op verschillende manieren maar voornamelijk via conditionering; het leggen van associaties en verbanden. Ze snappen ook dat iets dat uit het zicht is nog steeds bestaat (objectpermanentie, een belangrijke cognitieve mijlpaal voor kinderen). Als je een object achter een obstakel laat verdwijnen gaan ze namelijk achter de hindernis zoeken. Dit vermogen en het feit dat ze kunnen leren, betekent dat katten dus ook een geheugen hebben. Ze zijn volgens de huidige inzichten echter niet in staat tot om onderscheid te maken tussen aantallen, in tegenstelling tot vissen voor wie tellen blijkbaar van groot belang is. Vissen zijn zeer sociale dieren die elkaar moeten volgen in grote scholen. Katten, aan de andere kant, stammen af van een solitair voorouder.

Als laatste een leuk feit over de ruimtelijke oriëntatie van katten. Katten vormen een mentale kaart van hun omgeving, maar dit blijkt een kaart waarop de kat zelf het middelpunt is, ze nemen zichzelf als referentie. In plaats van het in kaart brengen van herkenningspunten (de boom staat links van de schuur, de schuur staat achterin de tuin), zoals wij dat doen, maakt de kat een mentale kaart met zichzelf in het midden en al het andere ten opzichte van zijn eigen positie (links van mij, rechts van mij). Het gevoel van ruimte van een kat  wordt daarom ‘egocentrisch’ genoemd. Wil je meer lezen over cognitieonderzoek bij katten, dan vindt je hier een overzichtsartikel, inclusief referenties.

Deze column verscheen eerder op AnimalsToday.

Loading

Hoe help ik mijn angstige kat?

hoe help ik mijn angstige kat

Hoe help ik mijn angstige kat? Met deze vraag kwam Micky, redacteur van Verhuisdieren.nl bij mij terecht. Micky vertelde het volgende:

“Ik heb twee poezen, Dapper en Tipsy, ze zijn beiden vijf jaar, maar schelen zes maanden. Ze hebben dezelfde moeder. Dapper is een lieve, relaxte, sociale, vriendelijke, nieuwsgierige goedzak en Tipsy is ook heel lief, maar ook gevoelig, hypersensitief, schrikachtig en bang. Dapper mag je altijd knuffelen, maar zou nooit op je schoot komen zitten. Bij Tipsy is het precies andersom, die mag je nooit knuffelen, maar die komt ’s avonds uitgebreid op je schoot zitten.”

“Het verrassende aspect was dat Yvon niet zo zeer kwam om Tipsy te helpen/trainen, maar om mij te trainen. Ik maakte me namelijk meteen al zorgen dat Tipsy zich niet zou laten zien zodra Yvon op bezoek zou komen. Toen ik die zorgen kenbaar maakte aan Yvon, vertelde ze dat ze in principe Tipsy niet eens hoefde te zien. Ze kwam voor een trainingsprogramma voor mij!”

Nieuwsgierig naar het trainingsprogramma? Lees hier verder.

Loading

Mijn kat sproeit ineens

Samen met mijn collega’s van Tinley Gedragstherapie voor Dieren schijf ik voor het maandblad Ditjes & Datjes. Dit keer gaat het over katten die ineens sproeien.

Als een kat ineens gaat sproeien, is dat heel vervelend, maar het is normaal kattengedrag. Katten gebruiken urine om een boodschap over te brengen, het is voor hun dus een vorm van communicatie. Door recht achteruit een beetje urine te sproeien, laat de kat een geurvlag achter met daarop vrij vertaald de boodschap: „Hier ben ik.” Katten geven hiermee dus hun aanwezigheid aan in een bepaald gebied.

De reden dat katten ineens gaan sproeien kan hormonaal zijn. Als ze oud genoeg zijn om zich voort te planten, kunnen ze andere katten willen informeren dat ze beschikbaar zijn voor voortplanting. Dit geldt voor zowel katers als voor poezen, die kunnen ook sproeien! Op tijd castreren (bij poezen wordt dat in de volksmond ‘steriliseren’ genoemd) kan dus helpen. Het biedt echter geen waterdichte garantie, want gecastreerde katten kunnen ook sproeien, maar de kans erop is wel veel kleiner.

Als gecastreerde katten gaan sproeien, is er meestal iets aan de hand in de omgeving. Katten zijn territoriale dieren en als ze geconfronteerd worden met vreemde katten in hun territorium kunnen ze zich onzeker gaan voelen. Het territorium is heel belangrijk voor katten, daarin bevindt zich hun voedsel en voelen ze zich veilig. Als er dus een vreemde buurkat in huis of tuin komt, of als er een nieuwe soortgenoot plots geïntroduceerd wordt, is dat heel bedreigend voor ze. Het is voor een kat vaak een reden om te gaan sproeien en op deze manier duidelijk te maken dat het zijn territorium is.

mijn kat sproeit ineensTip 1 Blaasontsteking of –gruis

Begint u kat ineens te sproeien, dan moet hij worden gecastreerd of gesteriliseerd. Is dat al gebeurd en sproeit hij toch? Laat dan de dierenarts de urine van de kat onderzoeken. Medische oorzaken zoals een blaasontsteking of blaasgruis kunnen (mede) een rol spelen bij het sproeien.

Tip 2 Huis en tuin katvrij

Voorkom dat er vreemde buurkatten in uw huis komen door een kattenluik met chiplezer te installeren. Een dergelijk luikje kunt u zo instellen dat het deurtje alleen opengaat voor  uw kat. Houd ook uw tuin katvrij. Katten zijn gewoontedieren en hebben vaak vaste routes. Als u bekijkt welke routes vreemde katten nemen om in uw tuin te komen, kan het voldoende zijn om deze routes te blokkeren. Soms is het echter nodig om de hele tuin af te schermen.

Tip 3 Territorium stappenplan

Zet een nieuwe kat nooit zomaar in het territorium van uw oude kat. Op www.mijnkatisagressief.nl vindt u bij de praktische tips een stappenplan dat u kunt volgen om de katten geleidelijk aan elkaar te laten wennen. Zorg in multi-kat-huishoudens ook voor meerdere water- en voerbakjes, slaapplekken en kattenbakken. Dit vermindert de gevoelens van competitie en zorgt ervoor dat de katten elkaar altijd kunnen vermijden als ze willen.

Loading

Hoe denkt een kat?

Hoe denkt een kat? Wat weten we over de zogenaamde cognitieve vermogens van katten? Cognitie is Latijn voor kennen of weten. Het verwijst naar de processen die betrokken zijn bij het verwerven en verwerken van informatie. Cognitieve functies zijn bijvoorbeeld waarnemen, leren, onthouden, beslissen, redeneren, problemen oplossen en tellen. Hersen- en cognitieonderzoek is helemaal hot, en niet alleen bij mensen. Zo zijn er wereldwijd  verschillende onderzoeksgroepen die onderzoeken hoe honden denken en zijn er in de afgelopen 10 jaar heel veel artikelen over cognitie bij honden gepubliceerd. Onderzoek naar de denkwereld van katten is zeldzamer. Dit artikel geeft een overzicht van wat er tot op heden bekend is over de cognitieve vermogens van katten.hoe denkt een kat 

Leren

Leren doen katten op verschillende manieren maar voornamelijk via conditionering; het leggen van associaties en verbanden. Een kat die met een dichte deur geconfronteerd wordt, kan met zijn poot aan de deur gaan krabben. Als de deur dan opengaat, zal hij een verband leggen tussen zijn gedrag en het resultaat daarvan. Katten leren ook associaties te leggen tussen twee prikkels; zo leren ze dat het openen van de koelkast de komst van voedsel betekent, dat als de deurbel gaat er visite binnenkomt en dat de reismand meestal een bezoek aan de dierenarts voorspelt.

Via conditionering kunnen we katten ook trainen, maar niet alles is aan te leren. Vroege experimenten uit de psychologie laten zien dat katten zich gemakkelijk leren te bevrijden uit puzzelboxen door in een bepaalde volgorde aan koordjes te trekken of op hefboompjes te drukken, maar ze ontdekten niet dat ze uit de box konden komen als de onderzoeker het deurtje opendeed wanneer ze zich krabde of waste. Het associëren van een verzorgingshandeling met een extern praktisch gevolg is blijkbaar onnatuurlijk voor katten.

Ander onderzoek laat zien dat bepaalde associaties ook niet te herconditioneren zijn. Voor katten is dat bijvoorbeeld de associatie tussen hoge geluiden en prooidieren. In het betreffende onderzoek waarin zowel ratten als katten getest werden, verscheen er voedsel aan het ene eind van een gang op het moment dat er aan de andere kant van de gang een hoog geluid klonk. De dieren moesten snel van de luidspreker naar de voedselautomaat rennen, anders verdween het voedsel. Ratten leerden dat snel en feilloos. Katten renden bijna allemaal op het geluid af in plaats van naar het eten. Zelfs als ze het na lang oefenen door hadden, keken ze toch nog even waar het geluid vandaan kwam voordat ze naar het voedsel liepen. Voor katten zijn hoge geluiden blijkbaar te belangrijk om te negeren omdat het kan betekenen dat er voedsel te vinden is.

Objectpermanentie

Kinderen maken verschillende fases door in het begrijpen van de wereld. Objectpermanentie, het cognitieve vermogen om te snappen dat iets dat uit het zicht is nog steeds bestaat, wordt beschouwd als een belangrijke mijlpaal voor kinderen. Een methode om objectpermanentie te testen is de ‘zichtbare verplaatsingtest’ waarbij men een aantrekkelijk object achter een obstakel laat verdwijnen. Onderzoek bij katten toont aan dat ze begrijpen dat het object nog bestaat aangezien ze achter de hindernis gaan zoeken.

Een andere test om objectpermanentie mee aan te tonen is de ‘onzichtbare verplaatsingtest’. In deze test wordt het aantrekkelijke object in een doos gedaan en achter een obstakel zoals een scherm geplaatst. Daar wordt het object vervolgens uit de doos verwijderd en verborgen achter het scherm. Tenslotte wordt de lege doos getoond. Om te slagen moet een kat kunnen bedenken dat als het object niet meer in de houder zit, het verwijderd moet zijn achter de hindernis en dat daar dus gezocht moet worden. De meeste onderzoeken laten zien dat katten op deze test niet slagen, tenzij er een alternatieve onderzoeksmethode gehanteerd wordt.

Lees hier het volledige artikel dat verscheen op 1 februari 2017 in DIER•EN•ARTS. Een column over dit onderwerp kun je hier lezen.

Loading

Mijn kat houdt me wakker

kat houdt me wakkerHeb je ook een kat die je wakker houdt? Die ’s nachts over je heen loopt, je voeten aanvalt, je wakker miauwt of aan de slaapkamerdeur krabt? Er wordt vaak gedacht dat een kat eenzelfde slaappatroon heeft als mensen. Maar katten slapen niet zoals mensen één keer per dag een aaneengesloten periode. Katten zijn gedurende 24 uur meerdere keren afwisselend wakker en in slaap. Een deel van de nacht zijn ze dus actief en op zoek naar eten, bezigheden of aandacht.

Wil je een goede nachtrust? Zorg dan in ieder geval dat je kat ook s’ nachts te eten heeft zodat hij geen honger heeft. Dit kan door het voer onbeperkt aan te bieden. Dit past ook beter bij het natuurlijke eetpatroon van katten, namelijk meerdere kleine beetjes per dag eten. Is er sprake van overgewicht of kan je kat geen maat houden met eten? Bied dan het voer aan in een voermachine met 4 of 5 compartimenten die je gelijkmatig verspreid over 24 uur kan laten open gaan.

Zorg dat je kat ook meer te doen heeft. Scherm je tuin of balkon bijvoorbeeld af en installeer een kattenluik. Speel overdag regelmatig met speelhengels zodat je kat kan jagen en bied vlak voor het slapen gaan nog een speelsessie aan. Zorg voor klimmogelijkheden en voor uitzichtposten bij ramen. Geef je kat ook iedere avond voor dat je naar bed gaat iets anders om te verkennen; een kartonnen doos, een groot stuk inpakpapier of een kussentje gevuld met kattenkruid of valeriaan.

Reageer daarnaast nooit meer op het ongewenste gedrag. Ga niet je bed uit, geef de kat geen aandacht en roep ook niet ‘ophouden’. Dat kan, net als wegduwen of vermoeid zuchten, door de kat ook als een vorm van aandacht gezien worden. Bereid je in het begin voor op een verergering van het gedrag. Je kat zal waarschijnlijk nog harder gaan miauwen en krabben. Houd vol, uiteindelijk zal je kat leren dat zijn gedrag geen effect meer heeft. En blijf het consequent negeren, ook als het later weer de kop opsteekt. Succes en slaap lekker!

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl.

Loading

Top 3 gedragsproblemen

De top 3 van gedragsproblemen die ik in 2016 behandeld heb:

  1. Agressie (voornamelijk angstagressie, spelagressie, brongerelateerde agressie,    territoriale agressie en redirectieagressie)
  2. Onzindelijkheid (81% plassen, 19% plassen & poepen)
  3. Territoriaal markeergedrag (meestal in de vorm van sproeien)

Meest voorkomende oorzaken van gedragsproblemen: verveling, stress, een beperkte socialisatie (met mensen en soortgenoten), slecht kattenbakmanagement, vreemde katten in huis of tuin.

Loading

Elle: Kat loopt terug na verhuizing

Een kat loopt vaak terug na verhuizing, zeker als hij verhuist binnen een niet al te grote afstand. Elle interviewde mij hierover: ‘In tegenstelling tot een hond (groepsdier) is een kat territoriaal en dus meer gefocust op omgeving dan op gezelschap (jij). Als katten verhuizen binnen een niet al te grote afstand kan het zijn dat hun nieuwe omgeving overlap heeft met het leefgebied dat ze al eens hebben geëxploreerd (lees: waar ze op prooien jaagden of krolse katten veroverden). En dan zal hij dus ook weer teruglopen naar zijn vertrouwde territorium.’

Hoe groot is die straal? ‘Die kan behoorlijk zijn. Voor de BBC-documentaire The Secret Life of the Cat werden katten in een Brits dorp voorzien van een GPS-tracker en een cat cam. De baasjes stonden versteld van de afstanden die hun huisdieren bleken af te leggen.’

Wat kun je doen? ‘Informeer je buren. Als een kat een beloning vindt op zijn voormalige adres in de vorm van oude buren (of nieuwe bewoners) die het beestje eten geven of binnen laten, zal-ie blijven teruglopen. Maar zorg vooral dat je kat zo snel mogelijk gewend raakt aan zijn nieuwe huis. Breng hem al een dag vóór de grote verhuizing over – herrie en verhuizers kunnen stressvol voor ‘m zijn. Richt op de verhuisdag één ruimte in met vertrouwde spullen, kleedjes waar zijn geur in zit, voer, water en veilige schuilplekken om te verstoppen. Hou de deur dicht en plak er een sticker op zodat verhuizers er niet binnenkomen.’

Wanneer laat je ‘m naar buiten? ‘Er wordt vaak gezegd na zes weken, maar het belangrijkste is dat de kat op zijn gemak is in zijn nieuwe omgeving. Loopt-ie binnen niet meer behoedzaam rond? Is hij niet meer schrikkerig? Is hij vertrouwd met geluiden van buiten via open ramen? Zet dan eens de achterdeur open. Persoonlijk geef ik de voorkeur aan een afgeschermde tuin. De kans is zo kleiner dat-ie wegloopt en je beschermt je kat ook voor ander gevaar, zoals opgesloten raken in vreemde schuurtjes. Zorg dan wel dat je tuin voldoet aan de behoeften die katten hebben; bomen om in te klimmen, struiken om in te liggen, planten die insecten aantrekken…’

Wat moet je vooral níet doen? ‘Geloven in belachelijke mythes als je kat in een zak rondslingeren zodat hij zijn oriëntatie kwijtraakt.’

Loading

Mijn kat heeft een obsessie voor eten

Mijn kat heeft een obsessie voor eten; Ik kan niets op het aanrecht of tafel laten staan. Hij opent koelkasten. Hij jat het eten van mijn bord. Hij begint vroeg in de middag al met zeuren. Hij maakt mij ’s ochtends vroeg wakker. Herkenbaar? Katten kunnen geobsedeerd zijn door eten en met hun gedrag katteneigenaren tot wanhoop drijven.

Het gefixeerd zijn op eten kan verschillende oorzaken hebben. In veel gevallen is er sprake van honger. Dat kan een medische reden hebben zoals bijvoorbeeld een snel werkende schildklier, maar kan ook veroorzaakt worden door de manier van eten geven. Veel katten krijgen hun eten in twee porties, ’s ochtends vroeg en ’s avonds rond een uur of zes. Hierdoor ontstaat er ’s middags en ’s nachts honger.

mijn kat heeft een obsessie voor etenEen gezonde kat die onbeperkt brokjes heeft staan zal geen honger hebben. Hij kan eten wanneer hij wil en hoeft er niet om te zeuren. Meerdere keren een klein beetje eten past ook beter bij het natuurlijke eetgedrag van katten. Als een kat niet met het onbeperkte aanbod om kan gaan en te dik wordt, kan er beter wel een afgewogen hoeveelheid gegeven worden maar dan verspreid over vier porties.

Omdat de kat geleerd heeft dat het eten van de eigenaar komt, kan het ook helpen het eten los te koppelen van de eigenaar. Dat kan met behulp van een voerautomaat waarin het eten in 4 of zelfs 5 porties verspreid over de dag aangeboden kan worden.

Naast honger kan een obsessie voor eten ook uit verveling ontstaan. Voor veel katten die binnen worden gehouden is eten en het zoeken naar eten een van de weinige bezigheden die ze hebben. Die katten hebben dus meer activiteiten nodig, vooral veel spel met hengels zodat ze kunnen jagen. Je hoeft niet lang te spelen als je het maar meerdere keren per dag doet!

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl.

Loading

Solitair of groepsdier?

Solitair of groepsdier? Hoe zit het nou met het sociale leven van katten? Een veelgestelde vraag, maar de manier waarop katten met elkaar omgaan is niet zo eenduidig. Dat komt omdat ze door domesticatie niet meer geheel solitair zijn zoals hun voorouder, maar ook (nog) lang geen echt groepsdier. Hoe graag we dat laatste ook zouden willen, gezien het aantal meerkat huishoudens.

Solitair of groepsdier

Met het gedrag van katten onderling kan het alle kanten op gaan. In het meest optimistische scenario zijn ze elkaars vrienden en vertonen ze sociaal gedrag. In dat geval  zoeken ze elkaar op, wrijven ze tegen elkaar, slapen ze in één mandje en wassen ze elkaar. De kans op dit soort vriendschappen is het grootst bij kittens die samen opgroeien. Maar wat als er geen sprake is van vriendschap?

Niet bevriende katten gaan elkaar liever uit de weg. Ze lijken hun leefruimte te delen op basis van time-sharing: ze maken onderlinge afspraken over wie, waar en wanneer loopt, ligt of slaapt. Een dergelijk ‘uitgaansrooster’ of een verdeling van het gebied geeft ze de mogelijkheid om confrontaties uit de weg gaan. Daar kunnen we als eigenaar bij aansluiten door ons huis zodanig in te richten dat katten elkaar kunnen vermijden. Dat betekent zoveel mogelijk ruimte beschikbaar stellen, deuren open laten en bronnen zoals voer, kattenbakken en slaapplekken verspreiden. Zo bevorder je onderlinge tolerantie.

Naast vriendschap is verdraagzaamheid in de kattenwereld dus ook mogelijk. Maar er kan tussen katten ook een ronduit vijandige sfeer bestaan. Vliegen de plukken haar dan altijd in het rond? Nee, niet altijd. Agressie tussen katten wordt vaak gemist door eigenaren omdat het heel subtiel kan zijn. Voorbeelden hiervan zijn staren of de doorgang blokkeren. Dit kan ertoe leiden dat een kat altijd de kamer verlaat wanneer een specifieke kat binnenkomt, of er voor zorgen dat ze niet bewegen in elkaars bijzijn. Hier voert de solitaire aard van de kat, die maakt dat soortgenoten worden gezien als concurrenten, de boventoon.

Er zijn dus katten die doodongelukkig worden als ze met een soortgenoot moeten leven,  die elkaar tolereren als er genoeg voorzieningen zijn en katten die juist ongelukkig worden zonder maatje. Je zult dus naar de individuele kat moeten kijken om te bepalen of je er goed aan doet om er een kat bij te nemen of het bij één kat te houden. Hoe sterk is zijn territoriumdrift? Hoe is de socialisatie met soortgenoten verlopen? Wat voor latere ervaringen heeft hij met andere soortgenoten? En wat is zijn persoonlijkheid? Niet eenvoudig, het (a)sociale leven van katten, maar wel zo interessant.

Deze blog verscheen eerder op Animals Today.

Loading

Gedragsproblemen? Naar de dierenarts!

Via Verhuisdieren krijg ik veel vragen over kattengedrag. Vaak zijn het vragen over gedragsproblemen, zoals in huis plassen, bijten of veel miauwen. Omdat dit ongewenste gedrag een medische oorzaak kan hebben, is het verstandig eerst naar de dierenarts te gaan.

Zo mailde een bezorgde katteneigenaar: ‘Mijn kat is van de ene op de andere dag veranderd. Miauwt veel meer, slaapt ‘s nachts niet meer bij mij en was toen ik gisteravond thuis kwam van mijn werk zelfs agressief’. Als een kat van de ene op de andere dag ander gedrag, zoals agressie, laat zien, is er zeer waarschijnlijk sprake van pijn of ander ongemak.

Een ander baasje mailt mij: ‘De kat is rond 15 jaar en miauwt sinds maanden erbarmelijk in de avond en in de vroege ochtend zodra het licht wordt, een holle keiharde miauw, 5 x 7x achter elkaar. Daarna loopt hij constant te miauwen totdat ik uit bed kom’. Bij overmatig miauwen kan er sprake zijn van een te snelle schildklier of een beginnende dementie, zeker gezien de leeftijd van de kat.

Een andere vraag had betrekking op onzindelijkheid:‘Ineens begon ze in de hal te plassen. Dit hebben we schoongemaakt, maar ze blijft op de mat plassen. Daarnaast was ze een weekje geleden flink grieperig, waarna dit gedrag begonnen is. Ze plast geen kleine beetjes, maar volle blazen’. Onzindelijkheid is gelukkig vaak goed te verhelpen, maar allereerst  moet altijd de urine onderzocht worden.  Blaasontsteking of blaasgruis hoeft zich niet altijd te uiten via kleine plasjes.

Als laatste voorbeeld: ‘De poes verstopt zich als ik thuis kom, wil soms even spelen, maar zit ook veel en hard te mauwen bij de voordeur. Komt niet bij mij zitten of liggen. Ook eet ze nu minder’. Hoewel stress bij verstoppen en minder eten aannemelijk lijkt, kunnen er ook fysieke problemen zijn.

De dierenarts zal dus altijd eerst een medische oorzaak moeten uitsluiten, voordat een kattengedragstherapeut op zoek kan gaan naar gedragsmatige oorzaken. Bij een gezonde kat die zich verstopt en niet eet, kunnen dat stress en angst zijn. Bij overmatig miauwende katten kan het aangeleerd gedrag of verveling zijn. Bij onzindelijke katten zonder urinewegproblemen is er vaak een probleem met de kattenbakken.

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl.

Loading

Een kitten erbij

Een kitten erbij kan soms een oplossing zijn voor gedragsproblemen. Zoals bij kater Pip die spelagressie naar mensen vertoonde of bij kater Meneer Nilsson die pica vertoonde (eten van niet eetbare dingen). Maar het is geen standaardoplossing; het ligt uiteraard aan de oorzaak van het probleem!

Een kitten erbij

Eigenaar PipHierbij wil ik je bedanken voor alle hulp! Een maatje erbij voor Pip was echt de gouden tip! Pip is superblij met zijn speelmaatje en is vanaf dag 1 dikke vrienden. Nu heeft hij eindelijk een speelmaatje waarmee hij lekker gek kan doen. Pip heeft sindsdien onze kinderen helemaal niet meer aangevallen en ook het jagen in de avond op ons is verleden tijd. Happy kat, happy family 😉 Nogmaals bedankt voor het goede advies!

Een kitten erbij 2

Eigenaar Meneer Nilsson: Het gaat heel erg goed. Ze zijn echt de allerbeste vrienden geworden, eigenlijk vrijwel direct. Ze liggen altijd samen, ze spelen heel veel en likken elkaar schoon. Nilsson eet voor zover ik weet nooit meer stof, ik kan zelfs sokken laten slingeren 😉 Ongelooflijk toch! Het had eigenlijk niet beter kunnen uitpakken! Dus nogmaals enorm bedankt voor je goede advies.

Ook zullen niet alle katten gemakkelijk een kitten accepteren.In het algemeen kun je zeggen dat het succes samenhangt met de socialisatie met soortgenoten en overeenkomstige behoeften aan spel. Jonge katten hebben zelf nog een sterke behoefte aan spel dus zullen een kitten erbij leuker vinden dan een oudere kat die geen spelbehoefte meer heeft. Bij katten die goed gesocialiseerd zijn met andere katten en niet te vroeg uit het nest gehaald zijn gaat een kitten erbij meestal ook goed. Het gaat vaak mis als het leeftijdverschil te groot is en/of de kat slecht gesocialiseerd is met soortgenoten.

Uiteraard is een voorzichtige introductie van het kitten ook belangrijk. Wilt u meer lezen over het introduceren van katten dan kunt u het artikel De introductie van een nieuwe kat lezen. Dit artikel heb ik samen met mijn collega gedragstherapeut en dierenarts Nienke Bijvoets geschreven. Wilt u weten of uw kat gebaat is bij de komst van een kitten? Neem dan contact op met een kattengedragstherapeut in uw regio.

Loading

Interview NRC: Een kitten kopen

Een kitten kopen, hoe doe je dat? In mei 2016 werd ik over dit onderwerp geïnterviewd door NRC Next. Hieronder vind je een stukje uit het interview, het volledige artikel lees je hier.

kitten kopen

Waar let je op als je gaat kijken?

Bij voorkeur ligt het nestje in de woonkamer, niet in een schuur, bijkeuken of kattenkamer. In de huiskamer leren kittens de geluiden van het huishouden kennen. Televisie, bezoek, de stofzuiger, kinderen, het geluid van iets dat op de grond valt. Sweere: „Dat worden sociale en vriendelijke katten.”

Een kitten moet vrolijk en onbevangen op je afkomen. Kijk of zijn oogjes schoon zijn, of hij levendig is. Nog een tip van kattengedragstherapeut Yvon Sweere: test zijn schrikreactie. Een kitten mag schrikken als je bijvoorbeeld je sleutelbos laat vallen, maar moet niet bang blijven. „Als hij gewend is aan onverwachte geluiden is hij waarschijnlijk goed gesocialiseerd.”

Een nestje katten is niet iets voor erbij, zegt Sweere. „Een serieuze fokker neemt vrij van zijn werk”, zegt ze, „om de kittens socialiseren.” Doet ze af en toe in een reismandje om te oefenen, laat een hond langskomen, zodat de katten ook daaraan kunnen wennen.”

Loading

Is je kat schrikkerig?

Is je kat schrikkerig, alert of op z’n hoede? Dan is er een grote kans dat hij stress ervaart. Stress kan ontstaan wanneer er een daling van de voorspelbaarheid en/of controleerbaarheid van de omgeving optreedt. Wat dat betekent, licht ik toe aan de hand van drie veelvoorkomende stressbronnen:

Voor katten is een territorium heel belangrijk. Dus als er regelmatig een vreemde kat in huis of in de tuin komt, kan dat heel bedreigend zijn. De omgeving wordt daarmee onvoorspelbaar; in de perceptie van de kat kan er elk moment weer een kat in het territorium opduiken. Ieder geluidje kan dan tot een grote schrikreactie leiden; daar heb je de indringer weer! Een luik met chiplezer en/of een afgeschermde tuin kan dit voorkomen.

is je kat schrikkerig

Zo heb je als kat een eigen territorium waarin alles zijn gangetje gaat (lees: voorspelbaar is) en zo rent en springt er ineens een kitten rond dat met je wil spelen.  De omgeving is daarmee plots onvoorspelbaar en oncontroleerbaar geworden:  het kitten kan overal en op willekeurige momenten tevoorschijn komen en hij is niet stoppen of uit de weg te gaan. Dit kan leiden tot een continue behoedzaamheid: waar is het kitten?! Een kitten bij een oudere kat is dus niet altijd zo’n goede match (ook niet voor het kitten want die mist een deel van zijn spelontwikkeling, maar dat is een ander onderwerp).

Een daling van voorspelbaarheid en controleerbaarheid kan ook optreden als een kat pijn heeft of continue jeuk ervaart. De kat wordt door de pijn of jeuk overvallen en hoeveel hij ook likt en krabt, de pijn of jeuk gaat maar niet weg en steekt steeds weer de kop op.  Dat kan zorgen voor een continue waakzaamheid en snelle schrikreacties. Laat je kat dus altijd door de dierenarts onderzoeken als je dit soort (of andere) gedragsveranderingen opmerkt.

Is je kat schrikkerig, alert of op z’n hoede maar is er geen sprake van bovenstaande stressbronnen? Schakel dan een ervaren en gediplomeerd kattengedragstherapeut in. Deze kan je helpen bij het achterhalen van  de bron van stress voor jouw kat en het in de meeste gevallen verhelpen.

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl

Loading

Frustratie bij katten

Frustratie bij kaFrustratie bij kattentten kan tot agressie leiden. Een kat kan gefrustreerd raken als hij een bepaald doel voor ogen heeft en hij daarin belemmerd wordt. Of wanneer hij een bepaalde verwachting heeft die niet uitkomt. Als reactie hierop kan hij reageren met agressie richting degene die de frustratie veroorzaakt of op een ander die toevallig in de buurt is. Dit kan naar mensen zijn, maar ook naar andere dieren in huis. Als een kat bijvoorbeeld denkt naar buiten te mogen en je staat dat niet toe, dan kan hij naar je gaan blazen of uithalen. Het lijkt op redirectie-agressie, waarbij er ook sprake is van afreageren, maar bij redirectie-agressie is er echter al opgebouwde spanning over iets aanwezig. Denk bijvoorbeeld aan een kat die spanning opbouwt bij het zien van een andere kat in de tuin en die deze spanning afreageert op zijn huisgenoot die naast hem in de vensterbank zit (of springt). Bij frustratiegerelateerde agressie is de gemoedstoestand van de kat neutraal totdat hij gefrustreerd raakt.

Frustratie bij katten; wat is de oorzaak?

Het vermoeden bestaat dat frustratiegerelateerde agressie vaker voorkomt bij kittens die te vroeg zijn weggehaald bij hun moeder. Deze kittens hebben vaak het speenproces gemist en dat proces zorgt er voor dat een kitten leert om te gaan met frustratie. In het speenproces gaat de moederpoes de kittens de toegang tot de tepels ontzeggen. Een kitten dat melk wil, wordt dus op een gegeven moment door de moeder geweigerd terwijl het daarvoor wel melk kreeg. Hierdoor leert een kitten dat dus niet alles gaat zoals hij verwacht en leert hij om te gaan met frustratie. De meeste bronnen melden dat het speenproces 4 a 5 weken na de geboorte begint en op 7 a 8 weken is voltooid. Echter, niet alle moederpoezen ontzeggen kittens de toegang tot melk, dus niet alle kittens doorlopen automatisch dit speenproces.

Verder lezen, kan in mijn artikel ‘Grrr … het gaat niet zoals ik wil! Katten en frustratiegerelateerde agressie’.

Voor meer informatie over agressie bij katten, zie www.mijnkatisagressief.nl

Loading

Voornemens voor katteneigenaren

Wij mensen zijn gek op lijstjes en op goede voornemens. Dus speciaal voor alle katteneigenaren, drie goede voornemens voor een katvriendelijk nieuw jaar.

1. Op tijd naar de dierenarts

Veranderingen in het gedrag van je kat zijn vaak een aanwijzing dat hij zich niet lekker voelt of pijn heeft. Als een vriendelijke kat bij aanrakingen plots gaat blazen, is het duidelijk dat er medisch iets mis is. Maar in veel gevallen zijn de gedragsveranderingen subtieler en worden ze over het hoofd gezien. Het valt lang niet iedere eigenaar op dat een kat meer slaapt, minder speelt, of niet meer op favoriete plekken springt. Soms zijn de gedragsveranderingen wel duidelijk, zoals een kat die buiten de bak plast of zich kaal likt, maar staan verkeerde interpretaties als ‘het is stress’ een bezoek aan de dierenarts in de weg. Ik hoor regelmatig van dierenartsen dat ze katten pas in een vergevorderd stadium van een ziekte op de behandeltafel zien. Wacht dus niet te lang als je kat ander gedrag laat zien en laat een medische oorzaak door de dierenarts uitsluiten.

voornemens voor katteneigenaren

Benieuwd naar de overige twee voornemens? Lees hier de column die ik schreef voor AnimalsToday.

Loading

Top 3 gedragsproblemen bij katten

Ik heb in kaart gebracht welke gedragsproblemen ik het afgelopen jaar behandeld heb. Mijn top 3 gedragsproblemen bij katten in 2015 is:

1. Agressie (voornamelijk spelagressie, angstagressie en aaiagressie)

2. Onzindelijkheid

3. Angst (meestal voor benaderingen of voor vreemde mensen)

Ten opzichte van voorgaande jaren staat angst voor het eerst in mijn top 3. Dat betekent dus dat steeds meer katteneigenaren hulp zoeken voor hun angstige kat. Daar ben ik blij om, want angst is geen fijne emotie. En er is iets aan te doen! Angstige katten kun je met een stapsgewijze training leren omgaan met datgene waar ze bang voor zijn. Denk aan benaderingen, oppakken, vreemde mensen, de deurbel, stofzuiger, reismandje, et cetera.

Stapsgewijze training

top 3 gedragsproblemen bij katten

Op de foto zie je mijn kat Loki die ik dit jaar stapsgewijs heb leren omgaan met het poetsen van tanden. Loki bleek bij de jaarlijkse check een tandvleesontsteking te hebben, dus moest ik er echt mee aan de slag van de dierenarts. Loki is niet heel goed gesocialiseerd en behoorlijk stressgevoelig en wantrouwend. Dus dat was ook voor mij best een uitdaging.

Meer informatie over angst bij katten vind je op www.mijnkatisbang.nl 

Loading

Stress bij herplaatsing

Een huisdier neem je voor je leven, maar soms zijn er omstandigheden waarin herplaatsing beter kan zijn voor het dier. Dat geldt ook voor katten. Zo kan een kat in een omgeving opgroeien die niet voldoet aan zijn behoeften. Denk bijvoorbeeld aan een actieve jonge kat die in een appartement zijn energie niet kwijt kan. Ook kan het voorkomen dat een kat voortdurend stress ervaart en dat de bron van stress niet kan worden weggenomen. Bijvoorbeeld als een kat zich niet veilig voelt in zijn leefomgeving omdat er vreemde katten in de tuin komen en de tuin niet afgeschermd kan worden.

stress bij herplaatsingHerplaatsing is dus soms beter voor het welzijn van de kat, maar omdat een kat een territoriaal dier is, is een verhuizing naar een vreemde omgeving wel heel stressvol. De meeste katten hebben niet geleerd te reizen en zijn ook nooit eerder in een andere omgeving geweest. Behalve bij de dierenarts en dat is in veel gevallen geen prettige ervaring geweest. Vaak wordt er bij herplaatsing voor het asiel gekozen. In een asiel moeten katten echter niet alleen aan een nieuwe omgeving wennen, maar ook gedwongen samenleven met andere katten.

De stress die dat oplevert, kan het welzijn van de kat aantasten en ook slecht zijn voor zijn gezondheid. Stress verlaagt namelijk de weerstand waardoor een kat vatbaarder wordt voor ziektes, zoals bijvoorbeeld blaasontsteking. Om dit te voorkomen, kun je een kat het beste vanuit zijn huidige leefomgeving direct in een nieuwe omgeving plaatsen. Verhuisdieren.nl kan hierbij helpen. Hier kun je een zoekprofiel aanmaken en wordt er een zo goed mogelijke match gemaakt tussen de behoeftes van de kat en die van de nieuwe eigenaar.

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl.

Loading