Mijn kat plast in huis; een veelgehoord probleem dat aanleiding kan zijn om een kat te willen herplaatsen. Onzindelijkheid is echter goed te verhelpen! Plast jouw kat in huis? Volg dan onderstaande stappen.

Laat als eerste de urine van de kat onderzoeken. Medische oorzaken spelen vaak (mede) een rol. Aandoeningen van de lagere urinewegen, nierproblemen, suikerziekte en cognitieve disfunctie (een vorm van dementie) kunnen bijvoorbeeld tot onzindelijkheid leiden. Ook pijn tijdens het plassen of gewrichtsproblemen bij de oudere kat, kunnen ervoor zorgen dat een kat de kattenbak gaat vermijden.

Is een medische oorzaak uitgesloten, probeer dan te achterhalen of de kat onzindelijk is of met urine markeert. Dat zijn verschillende problemen met verschillende oorzaken. Onzindelijkheid wordt bijna altijd veroorzaakt door de aangeboden ontlastlocaties; vieze bakken, overdekte bakken, te kleine bakken, te weinig bakken, verkeerde vullingen of verkeerde locaties. Ga in het geval van onzindelijkheid dus aan de slag met de kattenbakken. Op www.mijnkatisonzindelijk.nl vindt je tips voor een goed kattenbakmanagement.

Markeergedrag treedt vaak op als een kat zich ‘bedreigd’ voelt en zijn territorium veilig wil stellen. Zorg in dat geval dat er geen vreemde katten in het huis of in de tuin kunnen komen. Installeer een luik met chiplezer en scherm de tuin af. Mocht jouw kat nog niet gecastreerd/gesteriliseerd zijn dan is dat uiteraard de eerste stap.

Lukt het met bovenstaande tips niet om het probleem op te lossen, schakel dan een gediplomeerde en ervaren kattengedragstherapeut in.Een deskundige kan een analyse van het probleemgedrag maken en adviezen geven die aansluiten bij de oorzaak. Geef geen geld uit aan allerlei hulpmiddelen zolang nog niet duidelijk is wat er precies aan de hand is. Een middel tegen stress heeft bijvoorbeeld geen enkel effect als een kat onzindelijk is vanwege het kattenbakmanagement.

Het volledige stappenplan is te lezen op mijn blog voor Verhuisdieren.

Katten geven kopjes maar wat betekent dit eigenlijk? Is dat hun manier van hallo zeggen? Het is een vertederend idee maar katten geven ook kopjes aan het meubilair. Door tegen een object te wrijven markeren katten hun territorium.

Aan de kin en de hoeken van de lippen zitten geurklieren en door deze geurklieren tegen objecten te wrijven worden er feromonen afgescheiden. Feromonen zijn geuren die katten gebruiken om met soortgenoten te communiceren. Door te markeren maakt deze poes aan anderen haar aanwezigheid duidelijk, eigenlijk zegt ze: “Hier ben ik”. Zo’n geurvlag geeft andere katten aanwijzingen over haar identiteit en seksuele status en maakt zelfs duidelijk hoe lang geleden zij de boodschap daar heeft achtergelaten.

Geurvlaggen worden voornamelijk uitgezet op plaatsen waar katten de meeste kans hebben om een soortgenoot tegen te komen. Let maar eens op waar jouw kat tegen aan wrijft. Goede kans dat het tegen de hoek van een centraal geplaatste bank of een tafel is; plekken waar iedereen in huis vaak langst loopt. Of, zoals op deze foto, tegen iets in de vensterbank waar katten zicht hebben op buitenlopende katten. Ook nieuwe spullen worden vaak op deze manier gemarkeerd en daarmee onderdeel van het territorium gemaakt.

En als de kat jouw een ‘kopje’ geeft? Dit doen ze meestal als je weg bent geweest en nieuwe geuren meebrengt. Door tegen je aan te wrijven brengt jouw kat zijn vertrouwde geur weer aan en dat zorgt voor een gevoel van veiligheid. Het creëert als het ware een groepsgeur. Kopjes geven is dus niet het heersende idee van ‘hallo zeggen’ maar wel een kunstig stukje communicatie.

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl.

Katten zijn solitaire overlevers, dat betekent dat ze op zichzelf zijn aangewezen om te overleven. Pijn zullen ze dus niet snel laten zien. Toch zijn er wel gedragingen waar we uit af kunnen leiden dat een kat mogelijk chronische pijn heeft. Hoe herken je pijn bij katten?

Signalen van pijn bij katten

• zich minder wassen
• minder graag op favoriete (hogere) plekken springen
• behoefte buiten de kattenbak doen
• veranderde slaapgewoonte (meer/minder)
• minder actief
• zich verstoppen
• zich terugtrekken van menselijke interactie
• niet graag geaaid, geborsteld of opgepakt worden
• minder uitrekken en krabben aan objecten
• niet meer spelen

Eigenlijk kun je zeggen dat iedere verandering in gedrag een aanwijzing kan zijn dat er iets mis is. Gedraagt jouw kat zich anders dan anders, ga dan altijd eerst naar de dierenarts voor een check!

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl.

Kort aflikken van de bek = stress

Katten kunnen net als mensen stress ervaren en die stress kun je op verschillende manieren herkennen.  Stress heeft in het dagelijks taalgebruik een vervelende betekenis maar in feite is het een normaal lichamelijk proces.

Als er iets afwijkend, iets nieuws of iets spannends gebeurt dan starten er allerlei mechanismen in het lichaam die ervoor zorgen dat de kat alert kan reageren. Je ziet bijvoorbeeld stress optreden als er onbekend bezoek binnenkomt, als er een camera op de kat wordt gericht, of als er een conflict met een andere kat dreigt. Hoe kun je nu zien of een kat iets spannend vindt en dus stress ervaart?

Katten kunnen verschillende stresssignalen laten zien:

• kort aflikken van de bek
• een rilling over de rug
• heffen van een voorpootje
• trillen
• hijgen
• gapen

Over deze signalen hoef je je geen zorgen te maken maar als ze heel vaak te zien zijn en er treden ook gedragsveranderingen op zoals schrikkerigheid, dan is er mogelijk sprake van chronische stress. En dat is een ongezonde situatie; je kat wordt ziek of gaat probleemgedrag vertonen, zoals bijvoorbeeld agressie. Het is dan belangrijk om de bron van stress te achterhalen en deze weg te nemen.

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl.

Spel is niet alleen leuk om naar te kijken maar heeft ook een functie. Wat de exacte functie van spelgedrag is, is nog niet duidelijk maar er zijn verschillende theorieën.

De theorie die het meest onderzocht is, gaat er vanuit dat in spel de motorische vaardigheden geoefend worden, met name de vaardigheden die nodig zijn voor de jacht. Tijdens het spel worden allerlei gedragingen gezien die katten tijdens de jacht vertonen, zoals besluipen, achtervolgen en vastgrijpen van dingen die bewegen.

Tijdens het spel oefenen katten ook gedragingen en houdingen die zichtbaar zijn tijdens echte conflicten met andere katten, zoals het aannemen van een dreigende houding, slaan, worstelen en bijten. Dan kan het soms lijken alsof er serieus gevochten wordt. Hoe weet je nu als katteneigenaar wanneer katten spelen of vechten?

Het onderscheid tussen spel en een conflict kun je zien (en horen!) aan de lichaamstaal van een kat. Spelende katten houden hun nagels ingetrokken, bijten geremd en maken geen geluid. Ook tonen ze in het spel vaak een ‘spelgezicht’ en staat hun bekje half open. Daarnaast wisselen spelende katten van rol en zitten ze elkaar om beurten achterna. Eenrichtingsverkeer is dus geen spel!

Deze blog is eerder verschenen op Verhuisdieren.nl. Meer lezen over spel bij katten? Lees het artikel van mij en mijn collega gedragstherapeut en dierenarts Nienke Bijvoets Katten & spel.

Tip 1 – Bevestig wat plankjes aan de muur van uw tuin of balkon, het liefst natuurlijk op een zonnige plek.

Katten brengen graag op verhoogde oppervlakken door. Vanuit veilige uitkijkposten zoals plankjes aan de muur, klimpalen en andere verhogingen kunnen ze onderzoeken wat er rondom gebeurt. Daarnaast bieden verhoogde constructies katten ook de mogelijkheid voor natuurlijke gedragingen als klimmen en springen. Bijkomend voordeel is dat je met plankjes ook de beschikbare ruimte vergroot.

Tip 2 – Koop wat kattenkruid (Catnip) en strooi wat op de grond of doe het in een sok en leg er een knoop in.

Kattenkruid wekt bij veel katten een typische reactie op: snuffelen, wrijven, rollen en spelen. Het is onbekend waarom, maar katten lijken het erg lekker te vinden. Overigens niet alle katten; de typische kattenkruidrespons wordt door 50 tot 70% van de katten getoond. Omdat het voor opwinding kan zorgen, is het belangrijk iedere kat zijn eigen kattenkruid te geven anders kan het tot afreageren leiden.

Tip 3 – Plaats meerdere waterbakjes op verschillende plekken in huis.

Katten halen normaal gesproken vocht uit hun prooi. Als ze brokjes krijgen is er een risico dat ze te weinig vocht binnenkrijgen waardoor er urinewegproblemen kunnen ontstaan. Door het aanbieden van meerdere bakjes water gaan veel katten vanzelf wat meer drinken. Haal voer en water ook uit elkaar; katten lijken niet graag te eten en te drinken op dezelfde plek. Dat is waarschijnlijk de reden dat ze uit vazen, glazen en wc-potten drinken.

Tip 4 – Koop een fleecedekentje en leg dat in de vensterbank of op een andere hoge, zonnige/warme plek met uitzicht.

Katten brengen een groot deel van de dag rustend en slapend door. Daarom is het belangrijk dat er voldoende slaapplekken zijn met de juiste ondergrond. Katten hebben een voorkeur voor materialen die een constante temperatuur houden, zoals stro, papier(snippers), jute, geweven stoffen, hout(krullen) en polyester fleece. Ook slapen ze niet graag op de grond. Een kat kan als een semi-boomdier worden beschouwd dat een deel van zijn tijd niet op de vloer maar op verhoogde oppervlakken doorbrengt. Vanuit veilige uitkijkposten kunnen ze onderzoeken wat er rondom gebeurt.

Tip 5- Maak het reismandje onderdeel van je interieur, leg er een lekker fleecedekentje in en gooi er regelmatig een snoepje in.

Je ooit afgevraagd waarom je kat verdwenen is als je het reismandje tevoorschijn haalt? Katten leggen net als alle andere dieren, inclusief mensen, associaties; dit wordt klassieke conditionering genoemd. Als een reismandje alleen tevoorschijn komt als de kat naar de dierenarts moet, legt hij een onaangename associatie met het mandje. Door van het mandje een fijne plek te maken, leg je een positieve associatie.

Deze tips verschenen eerder op Verhuisdieren.nl.

Gedragsproblemen bij katten kunnen om verschillende redenen ontstaan maar een belangrijke oorzaak ligt vaak in de jeugd. Als een kitten te vroeg wordt gescheiden van moeder en nestgenoten, of soms juist te laat naar een nieuwe omgeving verhuist, kan er asociaal gedrag, agressie of angst ontstaan. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, is de leeftijd waarop een kitten zelfstandig kan eten (7 á 8 weken) niet per se de leeftijd waarop het kitten al op kamers kan. Op welke leeftijd dan wel is niet eenduidig te beantwoorden. Dat hangt namelijk af van de situatie waarin het kitten opgroeit en van de omgeving waarin het kitten naar toe verhuist.

Goede socialisatie

Stel dat een kitten opgroeit met mensen, kinderen, soortgenoten en andere dieren. En dat het kitten veel verschillende prikkels zoals huishoudelijke geluiden ervaart. Dit kitten wordt goed gesocialiseerd en kun je beter wat langer bij de moeder en nestgenootjes laten. Bijvoorbeeld tot 10 weken als er in de nieuwe omgeving contact met  andere katten mogelijk is, en als dat niet mogelijk is misschien zelfs wel tot 14 weken. Voor de ontwikkeling van sociaal gedrag is het namelijk van belang dat een kitten 9 tot 14 weken contact heeft met soortgenoten.

Een ander verhaal wordt het als een kitten opgroeit in een omgeving met weinig prikkels zoals een schuur, waar het weinig contact heeft met mensen of kinderen….

Lees hier de volledige blog die ik over dit onderwerp schreef voor Verhuisdieren.nl.

Bij honden wordt het tonen van de buik geassocieerd met onderdanigheid. Katten kunnen ook hun buik laten zien door te rollen, maar het is de vraag wat de functie is van dit rolgedrag.

Jonge katers tonen hun buik naar oudere katers en dit lijkt agressieremmend te werken, maar rollen lijkt ook een uitnodiging tot interactie. Kittens kunnen er namelijk spel mee uitlokken en bij poezen wordt het gezien rondom het paren.

Op de rug rollen kan echter ook een sterk defensieve reactie zijn, waarbij de kat met al zijn wapens klaarligt om aan te vallen. Naar mensen toe is het in ieder geval geen uitnodiging om de buik te aaien zoals veel eigenaren denken. Raakt een eigenaar de kat toch aan dan kan de kat met alle vier de poten de hand grijpen; een defensieve reactie op een door de kat ervaren bedreiging.

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl.

Er worden steeds meer katten binnen gehouden en dat is in gedragsmatig opzicht niet altijd even gezond. Het buitenleven kent vele uitdagingen, maar binnen is het saai en voorspelbaar. Hierdoor kunnen er problemen optreden, waarvan agressie en slopen de meest voorkomende zijn.

Als een kat niet naar buiten kan, is het dus belangrijk om hem voldoende afleiding te bieden. Een van de mogelijkheden is om katten te laten werken voor eten. Hiervoor zijn verschillende opties. Het eenvoudigst, en voor veel katten het leukst, is de brokjes een voor een de kamer in gooien. De brokjes kun je ook verstoppen, in kasten, op de klimpaal, vensterbank of andere verhogingen.

Ook kun je ze aanbieden in een zogenaamde voerbal; een balletje met daarin een gaatje waar de brokjes een voor een uit vallen als de kat er tegen aan tikt. Er zijn tevens allerlei voerpuzzels op de markt. Uiteraard kun je zelf ook iets voor je kat te maken, zoals een doos met gaten.

Deze blog verscheen eerder op Verhuisdieren.nl.

Veel kattenliefhebbers omringen zich graag met meer dan één kat, maar niet alle katten zijn daar even blij mee. Of katten vriendjes zijn, kun je aflezen aan hun gedrag ten opzichte van elkaar.

Katten die tegen elkaar aan slapen, elkaar wassen, tegen elkaar wrijven en elkaar begroeten door neus-neuscontact, kun je vrienden noemen. Ze vormen samen een zogenaamde sociale groep. Katten die dit niet doen, maken geen deel uit van een groep. Zo kan het dus gebeuren dat er in een huishouden met vijf katten slechts twee sociaal gedrag naar elkaar vertonen. Dan is er dus sprake van één groep en drie katten die graag op zichzelf zijn.

Sociale spanning voorkomen

Om het vreedzaam samenleven tussen katten in een dergelijk huishouden te bevorderen, is het belangrijk om bronnen te vermeerderen en te verspreiden. Dus te zorgen dat er op verschillende plekken in huis water, voer, kattenbakken, slaapplekjes, verstopplekjes, hoge plekken en krabmogelijkheden zijn. De niet-bevriende katten kunnen elkaar dan altijd vermijden en dat voorkomt sociale spanning, conflicten en stress.

Deze blog verscheen eerder bij Verhuisdieren.nl.